07.02.2022

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów przewidujących tę formę zakończenia stosunku pracy przysługuje:

  1. roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo
  2. odszkodowanie.

O przywróceniu do pracy lub o odszkodowaniu decyduje sąd pracy.

Naruszenie przepisów o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia może polegać w szczególności na: braku wskazania przyczyny rozwiązania umowy o pracę (art. 52 § 1 i art. 53 k.p.), niezachowaniu trybu współdziałania z zakładową organizacją związkową (art. 52 § 3 i art. 53 § 4 k.p.), rozwiązaniu umowy po terminie (art. 52 § 2 k.p. i art. 53 § 3 k.p.), niezachowaniu formy pisemnej (ar. 30 § 3 k.p.), czy też naruszeniu zakazu rozwiązywania umowy (art. 177 § 1 k.p.). 

Kwestia, z którym roszczeniem pracownik wystąpi do sądu pracy została pozostawiona jego uznaniu. Niemniej, zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, w każdym przypadku obowiązek dowodzenia w postępowaniu sądowym spoczywać będzie na pracodawcy (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 października 2018 r., sygn. akt II PK 188/17).

Podkreślić jednak należy, że dochodzone przez pracownika odszkodowanie nie zależy od wysokości faktycznie poniesionej przez niego szkody. Ustawodawca wprowadzając szczególną regulację do Kodeksu pracy (art. 58 k.p.) odstąpił od zasady przewidzianej w nauce prawa cywilnego zgodnie z którą naprawieniu podlega szkoda w pełnej wysokości, a więc taka, która swoim zakresem obejmuje zarówno poniesione straty, jak i utracone korzyści.

Zgodnie z art. 58 k.p. odszkodowanie przysługujące pracownikowi należy się w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Chodzi o okresy wypowiedzenia normatywnie przewidziane w ustawie, które odnoszą się do poszczególnych stosunków zatrudnienia (art. 36 § 1 k.p. i art. 34 k.p.)

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku umów o pracę zawartych na czas określony, przy których odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie dłużej niż za okres wypowiedzenia.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 lutego 2000 r., sygn. akt I PKN 539/99 „przy ustaleniu wysokości odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 58 KP w związku z art. 56 KP) podstawę jego wyliczenia stanowi miesięczne średnie wynagrodzenie z okresu poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę.”

Podstawą obliczenia wysokości wynagrodzenia będą zatem stanowiły przepisy rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia oraz rozporządzenia urlopowego (§ 2 ust. 1 r.s.u.w. w zw. z § 14-18 r.s.u.), przy czym odszkodowanie to należy zawsze ustalić w kwocie brutto.

Kancelaria Radców Prawnych K&S Kardasz Staszak spółka partnerska jest w stanie odpowiedzieć na każde pytanie prawne z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, w tym również w przedmiocie ustalenia prawa do odszkodowania przysługującego pracownikowi w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, sposobu jego ustalenia, czy prowadzenia postępowania sądowego. 

Zapraszamy do kontaktu celem umówienia spotkania z naszym prawnikiem w siedzibie w Gdańsku lub oddziale w Elblągu, a także zapoznania się z ofertą znajdującą się pod adresem Kancelarii https://www.krp-ks.pl/zakres-uslug/.