Spis powszechny w formie samospisu internetowego jest przeprowadzany do 30 września 2021 r. To znaczy, że możemy dokonać samopisu przez Internet do końca tego dnia. Warto się pospieszyć, z uwagi na możliwe problemy techniczne systemu internetowego spowodowane dużym obciążeniem w ostatnich dniach samospisu.
Obowiązek realizacji spisu przez państwo został nałożony odgórnie na wszystkie członkowskie Unii Europejskiej na podstawie art. 4 Rozporządzenia (WE) nr 763/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z 9.07.2008 r. Natomiast obowiązek uczestnictwa osób fizycznych w spisie wynika z art. 15 Ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. Zgodnie z ww. ustawą każdy, niezależnie od posiadanego obywatelstwa, ale zamieszkujący w Polsce lub za granicą (jeśli jest zameldowany w Polsce), jest obowiązany przeprowadzić samospis internetowy do 30 września 2021 roku. Brak możliwości udziału w spisie powszechnym samodzielnie należało zgłosić do końca sierpnia.
W ustawie brak jest natomiast sankcji za niewypełnienie tego obowiązku. Karana jest bowiem dopiero odmowa wykonania tego obowiązku, która winna przejawić aktem czynnym – wyraźną odmową, a nie poprzez bierność wobec prowadzonego spisu. Powyższe wynika z art. 57 Ustawy o statystyce publicznej, zgodnie z którym kto wbrew obowiązkowi odmawia wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym lub innym badaniu statystycznym, podlega grzywnie. Grzywna ta może wynieść nawet 5 tysięcy złotych. Ta sama kara dotyczy osób, które wbrew obowiązkowi przekazują dane statystyczne po upływie oznaczonego terminu. Aby nie narazić się na odpowiedzialność karną nie należy odmawiać udziału w spisie, w przypadku, gdy zadzwoni do nas rachmistrz.
Podsumowując, udział w spisie powszechnym jest obowiązkowy. Należy się spisać za pośrednictwem https://spis.gov.pl/ do 30 września 2021 roku, przy czym samo niedokonanie samopisu internetowego nie jest karane. Jednakże, należy mieć na uwadze, iż uczestnictwo w spisie powszechnym przyczynia się do lepszego rozpoznania potrzeb społeczeństwa krajów członkowskich Unii Europejskiej i winno skutkować wydawaniem racjonalniejszych decyzji przez organy państwowe.
aplikant radcowski
Karol Bogalecki
