Niektórzy z Klientów zgłaszających się do Kancelarii to marynarze posiadający grunty rolne
w Polsce, opłacający od wielu lat składki na ubezpieczenie społeczne rolników. Wątpliwości pojawiają się w momencie zbliżającego się czasu emerytury. Czy KRUS przyzna mi emeryturę? Czy sam fakt posiadania gruntów rolnych jest wystarczający dla przyznania mi emerytury rolniczej?
Przy powstaniu takich wątpliwości należy pamiętać o definicji rolnika zawartej w art. 6 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników z dnia 20 grudnia 1990 r. w tzw. słowniczku ustawy, zgodnie z którym przez rolnika – rozumie się pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia. Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt. 1 wyżej wspomnianej ustawy, ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu podlega z mocy ustawy rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny.
[przez rolnika – rozumie się pełnoletnią osobę fizyczną,zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym]
Dla uznania więc określonej osoby za rolnika zasadniczą kwestią jest prowadzenie działalności rolniczej. Zaznaczyć przy tym należy, że prowadzenie działalności rolniczej niekoniecznie musi oznaczać wykonywanie codziennej pracy fizycznej w gospodarstwie – także prowadzenie na własny rachunek działalności zawodowej, związanej z tym gospodarstwem, stałej i osobistej oraz mającej charakter wykonywania pracy lub innych zwykłych czynności wiążących się z jego prowadzeniem stanowi o prowadzeniu działalności rolniczej. Takie czynności mogą polegać m.in. na zarządzaniu gospodarstwem (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 lutego 2021 r., III AUa 417/20).
[prowadzenie działalności rolniczej niekoniecznie musi oznaczać wykonywanie codziennej pracy fizycznej w gospodarstwie]
Przy tym w orzecznictwie sądowym, wskazany został wymóg zamieszkania domownika na terenie gospodarstwa lub w pobliżu, czyli w takiej odległości, która umożliwia jak najszybsze dotarcie na teren gospodarstwa, jeżeli zajdzie taka potrzeba i świadczenia na rzecz gospodarstwa osoby bliskiej pracy w wymiarze czasu niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa rolnego (por. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 października 2020 r., I OSK 2040/18).
Częstym przypadkiem jest powierzenie przez marynarza posiadanego gruntu rolnego innej osobie, przykładowo poprzez zawarcie umowy dzierżawy. W takiej sytuacji dla oceny spełnienia przesłanek podlegania ubezpieczeniom społecznym przez takiego wydzierżawiającego, konieczne jest dokonanie dokładnej analizy stanu faktycznego sprawy.
Podsumowując – często marynarz nie będzie spełniał przesłanek umożliwiających mu podleganie ubezpieczeniom społecznym rolników. Są jednak sytuacje i takie stany faktyczne, w których marynarz po zaprzestaniu pracy na statku jak najbardziej może być uznany za rolnika i tym samym będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym. W tym celu jednak niezbędna jest dokładna analiza stanu faktycznego sprawy konkretnego marynarza.
Zespół K&S Kancelarii Radców Prawnych Kardasz Staszak sp.p. obsługuje marynarzy
i doradza co do podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników, w oparciu o posiadaną wiedzę oraz doświadczenie. Link do oferty – https://www.krp-ks.pl/zakres-uslug/prawo-ubezpieczen-spolecznych/.
aplikant radcowski
Paulina Kosiewicz
