W polskim prawie rodzinnym pojęcie „trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego” stanowi kluczowy element przy orzekaniu przez Sądy rozwiązania związku małżeńskiego przez rozwód. Obejmuje ono sytuację, w której małżonkowie faktycznie przestają wspólnie żyć jako małżeństwo. Analizując to zagadnienie, warto zwrócić uwagę na definicję tego terminu, jego skutki prawne i zasady orzekania sądów polskich.
Rozkład pożycia małżeńskiego musi być utrzymujący się przez pewien czas, co oznacza, że nie jest to przejściowa sytuacja, a jedynie trwałe załamanie relacji małżeńskiej, po której małżonkowie lub jeden z małżonków nie widzi już możliwości powrotu do wspólnego pożycia małżeńskiego
i kontynuacji zawartego małżeństwa.
Konieczne jest, aby rozkład pożycia był zupełny, co oznacza brak realnych perspektyw
na przywrócenie normalnego życia małżeńskiego.
Trwały i zupełny rozkład pożycia jest jedną z podstawowych przesłanek orzeczenia rozwodu przez sąd. Brak zupełności i trwałości rozkładu pożycia małżeńskiego pomiędzy małżonkami będzie powodował oddalenie wniosku o rozwód tj. sąd nie orzeknie rozwodu, ze względu na brak przesłanki trwałości i zupełności rozkładu pożycia małżeńskiego stron.
Rozwód jest orzekany na podstawie orzeczenia sądu, który ocenia, czy istnieje faktyczny rozkład pożycia między małżonkami oraz czy jest on trwały i zupełny.
Pozew o rozwód może być poprzedzony próbą mediacji rodzinnej, mającej na celu znalezienie rozwiązania problemów małżeńskich oraz powrotu przez małżonków do wspólnego, zgodnego pożycia małżeńskiego.
Sąd bierze pod uwagę różnorodne dowody przedstawione przez strony, takie jak zeznania świadków, dokumenty, a także dowód z przesłuchania samych małżonków wnioskujących o orzeczenie rozwodu. Postępowanie dowodowe muszą potwierdzać, że pomiędzy małżonkami istnieje trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Zazwyczaj świadkami zdarzeń dotyczących małżeństwa są osoby bliskie – rodzina i przyjaciele – dowód z zeznań tych świadków może być kluczowy dla orzeczenie rozwodu.
Sąd może, jeżeli stwierdzi, że istnieją widoki na utrzymanie związku małżeńskiego, skierować strony do mediacji w celu utrzymania związku małżeńskiego. Sąd może skierować strony do mediacji podczas trwania procesu rozwodowego.
Jeśli po przeprowadzeniu mediacji małżonkowie nie dojdą do porozumienia w przedmiocie kontynuacji związku małżeńskiego, może to stanowić dodatkowy argument na korzyść orzeczenia rozwodu.
Jedynie dla przykładu wskazać należy na tezę wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie – I Wydział Cywilny z dnia 7 kwietnia 2017 r. sygn. akt I ACa 2434/15. W wyroku tym sąd wskazał, że: „Związek małżeński dwojga ludzi obejmuje więzi duchową, fizyczną i gospodarczą, których pielęgnowanie i przestrzeganie należy do podstawowych obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa (art. 23 KRO). Wspólne pożycie polega więc na istnieniu miedzy małżonkami łączności psychicznej, wzajemnych pozytywnych uczuć, obejmuje współżycie fizyczne, a w dziedzinie gospodarczej przejawia się w prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego. Łącząca małżonków więź wyraża się także w pozytywnym stosunku uczuciowym małżonków, szacunku, zaufaniu, szczerości. Stosownie do treści art. 56 § 1 KRO, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każde z nich żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. Zupełny rozkład pożycia, zgodnie z jednolitą linią orzecznictwa i stanowiskiem powszechnie przyjmowanym w doktrynie, następuje wówczas, gdy ustaną szczególne więzi łączące małżonków w sferze duchowej, fizycznej i gospodarczej. Natomiast rozkład pożycia małżeńskiego jest trwały, gdy ocena oparta na doświadczeniu życiowym pozwala przyjąć, że na tle okoliczności konkretnej sprawy powrót małżonków do pożycia nie nastąpi.”
Podsumowanie:
Trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego w polskim prawie rodzinnym odgrywa kluczową rolę przy orzekaniu o rozwodzie. Skutki tego rozkładu są istotne zarówno dla małżonków, jak i dla dzieci. Warto pamiętać, że w sytuacjach trudnych, profesjonalna pomoc prawnika może być niezbędna, aby zrozumieć proces prawny i chronić interesy stron. Dążenie do mediacji rodzinnej przed złożeniem pozwu rozwodowego może również być korzystne dla znalezienia pozytywnego rozwiązania trudnej sytuacji małżeńskiej, w której znaleźli się małżonkowie.
Kancelaria prawna K&S zapewnia pomoc na każdym etapie postępowania o rozwód, w tym na etapie podjęcia decyzji o rozwodzie, na etapie składania powództwa o rozwód czy też w trakcie trwania postępowania rozwodowego. Przygotowujemy odpowiednie pisma, doradzamy prawnie i reprezentujemy stronę rozwodzącą się przed sądami. Jeżeli potrzebujesz pomocy w sprawie o rozwód skontaktuj się z Naszymi prawnikami w Elblągu lub Gdańsku.
Po więcej treści prawniczych zapraszany na naszą stronę na Facebook-u.