Uchwała „FRANKOWA” całego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego III CZP 25/22 z 25 kwietnia 2024 r.

W czwartek 25 kwietnia 2024 r. Izba Cywilna Sądu Najwyższego wydała uchwałę w odpowiedzi na sześć najważniejszych wątpliwości dotyczących sporów o kredyty frankowe, które w 2021 r. postawiła pierwsza prezes Sądu Najwyższego. Jej treść jest zbieżna z orzecznictwem TSUE w tej sprawie.

Izba Cywilna Sądu Najwyższego udzieliła następujących odpowiedzi :

1. W razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie jest wiążące, w obowiązującym stanie prawnym nie można przyjąć, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów.
2. W razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego umowa nie wiąże także w pozostałym zakresie.
3. Jeżeli w wykonaniu umowy kredytu, która nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają samodzielne roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron.
4. Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował względem banku związanie postanowieniami umowy.
5. Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, nie ma podstawy prawnej do żądania przez którąkolwiek ze stron odsetek lub innego wynagrodzenia
   z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych w okresie od spełnienia nienależnego świadczenia do chwili popadnięcia w opóźnienie co do zwrotu tego świadczenia.

Uchwała jest bardzo korzystna dla konsumentów, a tym samym klientów naszej Kancelarii. Uchwała potwierdza słuszność linii orzeczniczej sądów powszechnych, która wydaje się już w dużej mierze utrwalona. Jednocześnie uchwałą SN wyjaśnił jeden z istotniejszych problemów, tj. moment rozpoczęcia biegu przedawnienia roszczeń banków. Jest to kwestia, która w dalszym ciągu budziła najwięcej wątpliwości. Sąd Najwyższy SN postawił stanowczą tezę, że następuje to od momentu, kiedy umowę zakwestionował konsument. Jednocześnie SN wskazał, że co do wynagrodzenia za korzystanie z kapitału – obie strony nie mają takich roszczeń.

Uchwała całej Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z chwilą jej podjęcia uzyskała moc zasady prawnej.